به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره) سومین جلسه کمیته بررسی علل احتمالی مرگ‌ومیر پره ناتال در این مرکز سه‌شنبه 20 دی 1401 با حضور دکتر صدیقه برنا هیئت‌علمی گروه زنان و دبیر علمی کمیته، دکتر زهرا پناهی رئیس بیمارستان ولیعصر (عج)، دکتر حسین دلیلی رئیس بخش نوزادان و NICU، دکتر مریم دلدار رئیس بخش زنان، دکتر فهیمه قطبی زاده معاون درمان بخش زنان و زایمان، نیکو رمکی مسئول ایمنی بیمار، مریم کمانی دبیر اجرایی کمیته و سایر اعضا در سالن شورای ریاست برگزار شد.

دبیر اجرایی کمیته در تبیین پرونده نوزاد دختری که در هفته 38 بارداری با وزن 1800 گرم از مادری که در مجتمع سزارین شده بود شده بود، توضیح داد: مادر از ابتدای بارداری تا لحظه زایمان تحت مراقبت این مرکز نبود و روز زایمان برای اولین بار به مجتمع آمد و پس از پذیرش با توجه به بررسی‌های انجام‌شده در لیست سزارین قرار گرفت. نوزاد بدو تولد مکونیوم آسپیریشن بوده و به دلیل ضربان قلب و فشارخون بسیار پایین بلافاصله تحت احیای قلبی ریوی قرار گرفت که با بازگشت علائم حیاتی در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان بستری شد؛ البته بازهم عملکرد قلب نوزاد ضعیف بود و ABG های بیمار بیانگر آسفیکسی (نرسیدن اکسیژن به مغز نوزاد) نوزاد بود. در حقیقت نوزاد نارسایی چند ارگان داشت و از بدو تولد دچار نارسایی قلب و اختلال در سیستم انعقادی بود، هیچ ادراری نداشت و به‌تدریج دچار نارسایی کلیوی شد و مجدداً به دلیل کاهش سطح هوشیاری CPR شد ولی متأسفانه موفق نبود.

دکتر برنا بررسی سونوگرافی بیو فیزیکال (NST) را در ارزیابی سلامت جنین و تصمیم‌گیری برای مدیریت زمان ختم بارداری مادر ضروری خواند و گفت: حاملگی دوقلویی مادر از نوع مونوکوریون دی آمونیون بوده که عوارض خاص خود را دارد. زمان ختم بارداری برای چنین مادرانی بعد از 34 هفته و حداکثر تا 37 هفته کامل است. درصورتی‌که IUGR باشد بر اساس وزن جنین زمان ختم بارداری تعیین می‌شود.

وی در ادامه افزود: اگر مادر کوچک‌ترین مشکلی داشته باشد هر دو جنین دچار اختلال خواهند شد. در این بیمار مادر مشکل خاصی نداشت و یکی از قل ها سالم بود. با توجه به‌سلامت مادر باید بر اساس نتیجه NST برای سلامت جنین و ختم بارداری تصمیم‌گیری می‌شد. چالشی که در مجتمع داریم این است که اورژانس مادر و جنین یکی است بنابراین تصمیم‌گیری در برای اولویت موارد پرخطر کار سختی است. رزیدنت‌های زنان وظیفه اطلاع‌رسانی موارد اورژانسی به مسئولان مربوطه برای تامین اتاق عمل را دارند؛ ولی تامین اتاق عمل در مواقع بحرانی وظیفه سیستم است.

دکتر پناهی نبود اتاق عمل اختصاصی برای اعمال اورژانسی زنان و زایمان را یک معضل جدی دانست و گفت: مشکلات مربوط به تامین متخصص بیهوشی برای اتاق عمل طبقه دوم ولیعصر یکی از موانع اصلی عدم امکان استفاده از آن در مواقع اضطراری است. در چنین شرایطی برای مدیریت بحران‌های احتمالی، انتظار ما این است که در شیفت‌های عصر و شب برای زنان دو اتاق عمل در نظر گرفته شود.

رئیس بیمارستان ولیعصر با اشاره به زیان ده بودن خدمات بخش زنان گفت: نیمی از خدماتی که ارائه می‌دهیم به دلیل این‌که ثبت نمی‌شود رایگان است. صرف‌نظر از بحث ویزیت پزشک و سایر حقوق ارائه دهنگان خدمت پولی بابت تجهیزاتی که برای بیماران مصرف می‌شود گرفته نمی‌شود و باید به آن توجه شود.

دکتر دلیلی بر لزوم حضور تیم درمانگر در جلسات کمیته تاکید کرد و گفت: برای روشن شدن زوایای پرونده باید پیش از برگزاری جلسه هماهنگی‌های لازم برای حضور افراد اصلی مربوط به پرونده انجام شود. همچنین لازم است در زایمان‌های هم‌زمان هماهنگی و تعامل بیشتری از قبل میان گروه زنان و نوزادان برای مراقبت از نوزادان تازه متولدشده صورت گیرد.

وی در ادامه با اشاره به عواقب قانونی و اجتماعی مرگ‌ومیر پره ناتال گفت: در تصمیم‌گیری برای ختم بارداری حتی یک ساعت هم گاهی می‌تواند نتیجه را تغییر دهد و این موضوع بسیار مهمی برای آینده نوزاد، خانواده و بیمارستان است.

دکتر قطبی زاده تصریح کرد: اگرچه در بخش زنان و زایمان به دلیل نوع مراجعین زایمان و اینکه اغلب از اقشار آسیب‌پذیر و یا اتباع هستند با ضررهای مالی مواجهیم ولی با توجه به‌احتمال بروز شرایط پیچیده و اورژانسی مادران باردار، این بخش همواره به یک اتاق عمل خالی نیاز دارد.

دکتر دلدار هم بر حضور رزیدنت‌های مسئول بیمار برای شفاف‌سازی ابعاد پرونده در جلسات مورتالیتی تاکید کرد و در ادامه گفت: باید برای مشکل حضور نیروی اتاق عمل در فاصله اتمام شیفت عصر و آغاز شیفت شب‌کاری کرد. جدا از حجم بالای خدمت‌دهی به بیماران سخت و اورژانسی، پیگیری امور پشتیبانی درمان آن‌ها موضوع مهمی است که در طول زمان فرد را فرسوده می‌کند.

دکتر کاظمی رزیدنت گروه زنان در خصوص اقدامات مراقبتی و درمانی انجام‌شده بر روی مادر از زمان پذیرش در اورژانس زایمان بیمارستان ولیعصر (عج) تا سزارین گفت: مادر دوقلوی مونوکوریون بود و در یک روز بسیار شلوغ اتاق عمل زایمان به مجتمع مراجعه کرد و پذیرش شد. با توجه به این‌که NST یکی از جنین‌ها کاهش‌یافته بود همان روز سزارین شد.