به گزارش روابط عمومی پژوهشکده علوم دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر اعظم خورشیدیان موفق به اخذ مدرک دکتری تخصصی در رشته اخلاق پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی تهران شد به همین مناسبت و همزمان با هفته پژوهش با او گفت و گو کردیم که در ادامه می خوانید.

خانم دکتر خورشیدیان لطفا در مورد رشته اخلاق پزشکی و تاریخچه آن توضیحاتی بفرمائید:
امروزه اخلاق زیستی (Bioethics) به عنوان یک علم بین رشته‌ای در سطح جهان مطرح است و دانشگاه‌ها و انجمن‌های معتبر دنیا به تدوین مبانی علمی و کاربردی نمودن اخلاق در حوزه علوم پزشکی پرداخته‌اندو نگرشی نوین در این حیطه  ایجاد شده است. اولین گام در نهادینه شدن اخلاق پزشکی در جامعه، دانستن اصول و مبانی اخلاقی مرتبط است.
از زمان شکل گیری علم پزشکی، اخلاق جزیی لاینفک از آن به شمار می‌آمد. سوابق تمدن اسلام و ایران نیز نشان می‌دهد که پزشکان حاذق و مشهور ایرانی از جمله رازی و ابوعلی‌ سینا آموزش علم پزشکی و اخلاق را توأمان انجام می‌ دادند. کتاب ادب الطبیب رهاوی نیز که در قرن سوم نوشته شده نیز از کهن‌ترین متون مرتبط به اخلاق پزشکی است.
طبیعتا ارائه خدمات سلامت وقتی اثربخش خواهد بود   که در رابطه با بیمار، اعتماد وجود داشته باشد. اعتماد موجب افزایش آرامش و احساس امنیت در بیماران و جامعه می‌شود. برای ایجاد و تداوم اعتماد در رابطه،  نقش اخلاق بسی پررنگ جلوه می‌ کند.

جایگاه اخلاق پزشکی در کشور ما چگونه است؟
خوشبختانه تدوین و ترویج اصول و مبانی اخلاق پزشکی در کشور طی سالهای اخیر بسیار قابل توجه بوده و در این خصوص می‌توان به ایجاد کمیته‌های اخلاق در پژوهش و نیز توجه به گسترش آموزش اخلاق در دانشگاه‌ها، تدوین آیین نامه‌های اخلاقی مختلف شامل راهنماهای اخلاقی در پژوهش، راهنمای عمومی اخلاق حرفه‌ایشاغلین حرف پزشکی، کدهای سند جامع اخلاقی نظام دارویی کشور، آیین اخلاق پرستاری ایران و منشور حقوق بیمار، … اشاره نمود. همچنین از سال تحصیلی ۹ 8– ۸۸ دوره دکترای تخصصی اخلاق پزشکی در کشور پایه‌ گذاری شده که به صورت اختصاصی و پرتوان در این زمینه، فعالیت‌های هدفمندی را دنبال می‌کند.

چه رابطه‌ایبین دندانپزشکی و اخلاق پزشکی وجود دارد؟
به دلیل تفاوت ماهیتی در عملکرد حرفه دندانپزشکی و همچنین نوع خاص روابط بین دندانپزشک و بیمار، تبیین ملاحظات اخلاقی به صورت اختصاصی در دندانپزشکی لازم و ضروری می‌باشد تا اصول و مصادیق خاص حرفه دندانپزشکی تعریف گردد. در اکثر انجمن‌های معتبر دندانپزشکی دنیا، این کدها تدوین و مکررا مورد بازنگری قرار گرفته است. هرچند موازین اخلاقی کشورهای مختلف مبانی مشترک دارند اما چون معطوف به حرفه هستند و از شرایط فرهنگی و محیطی هر جامعه تاثیر می‌پذیرند، می‌توانند با هم تفاوتهای جدی داشته باشند. به دلیل تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی، اقتصادی و مذهبی کشورمان با سایر کشورها  و مسائل مرتبط با آن، این نیاز احساس شد که کدهای اخلاق در دندانپزشکی در کشور مان نیز تدوین گردد.

در مورد پایان نامه تون توضیحاتی بفرمائید؟
  به حول و قوه الهی در دانشگاه علوم پزشکی تهران کدهای اخلاق در دندانپزشکی، در قالب رساله دکترای تخصصی اینجانب   با عنوان« تدوین کدهای اخلاق در دندانپزشکی عمومی، طراحی ابزار سنجش نگرش اخلاقی دندانپزشکان » و با راهنمایی اساتید گرانقدر، جناب آقای دکتر لاریجانی، جناب آقای دکتر آخوندی، جناب آقای دکتر شجاعی و جناب آقای دکتر عبادی محقق گردید و با همکاری بسیار نزدیک گروه اخلاق پزشکی دانشکده پزشکی و نیز مرکز تحقیقات دندانپزشکی پژوهشکده علوم دندانپزشکی، کدهای اخلاقی در دندانپزشکی عمومی نهایی گردید. کدهای اخلاقی به عنوان ابزاری برای کمک به تصمیم گیری بهتر دندانپزشک در تعامل با بیمار، همراه بیمار، همکاران و اعضای کادر درمان، در شرایط حساس و پیچیده اخلاقی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد و همچنین می‌تواند به عنوان منبع آموزشی و الهام بخش برای دانشجویان دندانپزشکی به کار برده شود.