به گزارش روابط عمومی معاونت غذا و دارو، از آنجائی که دست‌فروشان محل مشخصی برای فروش و تجهیزاتی برای نگهداری محصولات خود ندارند و مواد اولیه تولیدات آن‌ها باکیفیت بسیار پایین، فاقد شرایط بهداشتی و رعایت بهداشت فردی است با احتمال بالا غذای فاسد را به فروش می‌رسانند، برای نمونه مواردی از دست‌فروشی کنار خیابان توسط بازرسین بهداشت جمع‌آوری‌شده است که شیر تاریخ گذشته و خرمای ترش شده می‌فروختند.

به شهروندان توصیه می‌شود به‌هیچ‌عنوان از فروشندگان دوره‌گرد مواد غذایی خریداری نکنند زیرا بهداشت و ایمنی مواد غذایی در محصول خوراکی دست‌فروشان رعایت نشده است.

کارشناس مواد غذایی آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو گفت: توصیه می‌شود شهروندان از خرید مواد غذایی و فست فود ها از دست‌فروشان و واحدهای سیار عرضه‌کننده مواد غذایی خودداری كنند زیرا مراحل تهیه این اغذیه در منازل یا مكان‌های نامعلومی دور از چشم بازرسان بهداشت و بدون هرگونه كنترلی انجام می‌شود.

وی گفت: مواد غذایی که به‌وسیله دست‌فروشان و دوره‌گردهای سطح شهر به مردم عرضه می‌شود ازنظر بهداشتی مورد تائید نیست؛ این مواد غذایی ممکن است  به‌وسیله آب شرب و بهداشتی شستشو داده نشوند.

همچنین در مورد میوه‌هایی که توسط دست‌فروشان به فروش می‌رسد گفت؛ به‌عنوان‌مثال توت‌هایی که در کنار خیابان به مردم عرضه می‌شود ممکن است با آب‌های چند بار مصرف شسته شوند و همین مسئله باعث بروز بیماری‌های گوارشی مانند اسهال یا حتی و با شود؛ وقتی‌که توت یا زغال‌اخته به‌وسیله آب آلوده شستشو داده شود میکروب‌های درون آب جذب توت یا زغال‌اخته می‌شود و همین مسئله باعث بروز بیماری‌هایی‌ مانند معده  درد  و استفراغ می‌شود.

کارشناس مواد غذایی آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو اظهار داشت: استفاده از آب آلوده در شستشوی مواد غذایی می‌تواند باعث بروز بیماری خطرناک و با شود که حتی در موارد نادری منجر به فوت فرد مصرف‌کننده می‌شود. توت یا مواد غذایی که در کنار خیابان به‌وسیله دوره‌گردها عرضه می‌شود ممکن است در درازمدت به دلیل جذب فلزات سنگین مانند سرب باعث بروز سرطان در افراد شود. هم‌چنین استفاده از رنگ مصنوعی و مواد غیرمجاز در تهیه غذاها در درازمدت می‌تواند بروز سرطان را تشدید کند.

همچنین لازم به ذکر است که لوازم‌آرایشی که توسط دست‌فروشان عرضه می‌شود تقلبی بوده و دور از چشم مسئولان، در کارگاه‌های زیرزمینی تولید می‌شود. در تهیه این‌گونه لوازم‌آرایش از مواد اولیه نامعتبر و ترکیبات آلاینده‌ استفاده‌شده و عوارض سوء را برای مصرف‌کنندگان به همراه دارد به‌عنوان‌مثال در انواع محصولات رژ لب از سرب‌های رنگی غیرمجاز استفاده می‌شود که علاوه بر مشکلات پوستی، عوارض جبران‌ناپذیری را برای کبد، کلیه و دیگر اعضای بدن به همراه دارد. تمام محصولات آرایشی و بهداشتی مورد تائید وزارت بهداشت، قبل از عرضه به بازار، مورد آزمایش قرارگرفته و سلامت آن تأیید می‌شود.

وی تأکید کرد در شرایطی می‌توان به قیمت پایین این اقلام اعتماد کرد که این محصولات در فروشگاه‌های معتبر عرضه‌شده و دارای برچسب اصالت سلامت باشد. بر این اساس محصولات قابل‌فروش در بین دست‌فروشان موردپذیرش سازمان غذا و دارو نبوده و اطمینانی به اصالت محصول وجود ندارد.

وی در خصوص بازرسی‌های ماه مبارک رمضان علاوه بر كنترل كيفي مواد غذايي عرضه‌شده ازنظر نوع روغن و مواد اولیه استفاده‌شده، وضعيت محل ارائه و نحوه نگهداري مواد غذايي نیز كنترل مي‌شود؛ علاوه بر بازرسي‌هاي وزارت بهداشت، خود مردم نيز بايد مراقبت‌هاي لازم را داشته باشند به‌عنوان‌مثال زولبيا، باميه و‌ آش و حليم را از اماكني خريداري كنند كه در طول سال فعاليت قانوني را با دريافت مجوز و پروانه فعاليت انجام مي‌دهند و جزو برندهاي شناخته‌شده هستند. متأسفانه در‌ ماه رمضان تعداد زيادي دست‌فروش يا ساير اماكني كه در طول سال فعاليت‌هاي ديگري داشته‌اند با اجاره کردن يك محل يا به‌صورت دوره‌گردي و دست‌فروشی به عرضه مواد غذايي ازجمله زولبيا و باميه يا‌ آش و حليم اقدام مي‌كنند كه ازنظر وزارت بهداشت همه اين نوع فعاليت‌ها غيرقانوني است و در صورت مشاهده جمع‌آوري مي‌شوند.

• زولبيا، باميه و‌ آش و حليم‌هاي زيرزميني

گزارش‌هاي متعددي وجود دارد كه در اماكن بدون مجوز زولبيا، باميه و‌ آش و حليم، به‌صورت زيرزميني و با استفاده از مواد غذايي بي‌كيفيت و غيربهداشتي تهيه مي‌شود و اغلب در اين اماكن شرايط نگهداري بهداشتي رعايت نمي‌شود و بسياري از آن‌ها نه‌تنها صلاحيت اين كار را ندارند بلكه حتي وسايل و ابزار لازم براي اين نوع فعاليت را نيز ندارند.

• غذاي خانگي يا سنتي براي فريب مردم

در برخي از اين اماكن افراد با استفاده از عناويني مانند غذاي خانگي يا سنتي و باقیمتی ارزان‌تر از مراكز مجاز به عرضه اين نوع مواد غذايي اقدام مي‌كنند كه ازنظر وزارت بهداشت همه اين فعاليت‌ها خلاف و خطرناك است.

• غذاي گرم در ظروف پليمري سرطان‌زا مي‌شود

کارشناس مواد غذایی آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو درباره مراقبت‌هاي بهداشتي نذورات باید گفت: مواد غذايي گرم كه در این ماه و در هواي گرم تهيه و به‌صورت نذري ارائه مي‌شود نبايد بيش از 2 ساعت در محيط نگهداري شود و اگر بيش از اين در محيط نگهداري مي‌شود حتماً  بايد در يخچال يا فريز نگهداري شود در غیر این صورت فاسد مي‌شود. علاوه بر آن ريختن مواد غذايي گرم در ظروف پليمري و پلی‌اتیلنی موجب آزاد شدن مواد شيميايي در غذا و سرطان‌زا شدن آن مي‌شود بنابراين براي توزيع مواد غذايي گرم بايد از ظروف گياهي يا آلومينيومي استفاده شود.

وی تصریح کرد با آغاز فصل گرما، فروش انواع آب‌میوه‌ها و شربت‌ها بر چرخ‌های دستی‌ رایج و در لیوان‌های غیربهداشتی سرو می‌شود.

توصیه می‌شود مردم از خرید میوه‌هایی، چون چقاله بادام و گوجه‌سبز و … در گوشه و کنار خیابان‌ها، جدا خودداری کنند چراکه علاوه بر استفاده از آب و نمک غیربهداشتی، آلودگی هوابر آن‌ها تأثیر گذاشته و منجر به بروز بیماری‌های متعددی در بدن می‌شود.

تهیه و توزیع غذا تنها منوط به اخذ مجوز از اتحادیه و وزارت بهداشت است؛ در بسیاری از موارد دیده‌شده است که بعد از مصرف این غذاها افراد دچار مسمومیت‌های شدید شده‌اند چراکه ایمنی و بهداشت کافی در طبخ این غذاها رعایت نمی‌شود.

همچنین در خصوص غذاهای خانگی که توسط دست‌فروشان عرضه می‌شوند باید گفت: كه اين غذاها كيفيت پاييني دارند، هيچ ضمانتي مبني بر اينكه اين نوع غذاها در آشپزخانه‌های فاقد بار ميكروبي پخته‌شده باشد نيست، اين نوع غذاها قطعاً همراه با بار ميكروبي و سموم است و مردم نبايد جذب قيمت نسبتاً پايين آن بشوند، پرداخت قيمت پايين براي اين نوع غذاها ممكن است در کوتاه‌مدت به نفع اقتصاد خانوار باشد ولي با توجه به تهديد ميكروبي و مسموميت در آينده مصرف‌کنندگان را دچار مشكل می‌کند.

دست‌فروشان و دوره‌گردها ممكن است از بد حادثه و از سر ناچاري و بيكاري به اين كار روي آورده باشند اما آن‌ها نيز بايد بدانند كه با اين كار طيف وسيعي از مصرف‌کنندگان را به‌زحمت می‌اندازند. متأسفانه عرضه اين نوع غذاها از شهرهاي بزرگ شروع‌شده و اكنون دامنه آن به شهرهاي كوچك نيز رسيده است، امروزه در برخي از شهرستان‌ها و حتي شهرهاي كوچك در حاشيه کمربندی‌ها و خیابان‌ها اين نوع غذاها عرضه می‌شود، ماندن اين غذاها در نور آفتاب به‌ویژه در روزهاي گرم خطر فسادپذیری آن را بيشتر می‌کند، ماندن غذا در ظروف یک‌بارمصرف نيز می‌تواند به فساد آن كمك كند.

مردم نبايد فريب نام اين نوع غذاها را بخورند؛ نام غذاي خانگي‌ در نگاه اول فریب‌دهنده است، غذاي خانگي عرضه‌شده در حاشيه خیابان‌ها به‌هیچ‌عنوان قابل‌مقایسه با غذايي كه هر كس در خانه خود می‌پزد نيست، افزايش ابتلا به بيماري‌هايي همچون سرطان و مشكلات گوارشي و كبدي می‌تواند حاصل مصرف همين غذاها باشد.