به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران معاونت فرهنگی، به مناسبت روز جهانی بدون دخانیات، نشست تخصصی دانشگاه بدون دخانیات با شعار تعهد برای ترک دخانیات شنبه 8 خرداد 1400 با حضور اساتید برجسته دانشگاهی و کشوری در تالار امیرکبیر دانشگاه تهران برگزار شد.
دکتر مجتبی صدیقی، معاون وزیر و رئیس سازمان امور دانشجویان وزارت علوم تحقیقات و فناوری در نشست تخصصی دانشگاه بدون دخانیات که به مناسبت روز جهانی بدون دخانیات به‌صورت مجازی و حضوری در دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: توجه به مصرف دخانیات در جامعه بحث جدیدی نیست و در سطح دانشگاه‌ها نیز همین‌طور است هر روز مضرات مصرف دخانیات سیگار تنباکو مطرح می‌شود و آمار‌ها در کشور ما و جهان نشان می‌دهد که این روند، روند ادامه‌داری است. جدا از عوامل اجتماعی، فرهنگی و شخصیتی، درآمد بالایی که از تولید دخانیات به دست می‌آید، باعث توسعه روزافزون آن شده است، هر درصدی از دانشجویان دچار این مشکلات هستند هر چقدر هم که کم باشد برای ما زنگ خطر است و به شکل جدی باید دنبال شود.
در ادامه دکتر عبدالرحمن رستمیان، معاون فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: در دو دهه گذشته مصرف قلیان افزایش یافته است. این باور اشتباه که قلیان عوارضی ندارد باید از بین برود. اثرات دود دسته دوم به‌مراتب خیلی بیشتر از سیگار است، ما باید از نظر فرهنگ‌سازی بیشتر فعالیت کنیم،
وی افزود: استراتژی اصلی کاهش تقاضا و کاهش عرضه است. در کاهش تقاضا باید سطح آگاهی آحاد جامعه را بالا ببریم. اطلاع‌رسانی درست در زمینه مضرات و عوارض دخانیات داشته باشیم، تولید محتوای جذاب با هدف تغییر نگرش افراد داشته باشیم. دکتر رستمیان با اشاره به خودمراقبتی در زمینه پیشگیری از مصرف دخانیات، به این امر اشاره داشت که اغلب بیماری‌های مزمن (بیماری‌های قلب و عروق، ریوی، دیابت نوع 2 و سایر)، به علت مصرف دخانیات است که در این زمینه با ترویج خودمراقبتی، اطلاع‌رسانی درست، اصلاح سبک زندگی و افزایش سطح دانش افراد می‌توانیم به موفقیت دست‌یابیم.
وی گفت: در معاونت فرهنگی، ما دو منبع خانه مشارکت و پیام گذاران سلامت را در اختیار داریم. می‌توانیم از طریق سمن‌های سلامت و نمایندگانی از سازمان‌های مختلف در سطح استان تهران که در پیام گذاران سلامت حضور دارند، بسته‌های آموزشی تولید کنیم و در اختیار افراد قرار دهیم. در برنامه ECD که رشد و تکامل کودکان را پیگیری می‌کند، مادران را به‌عنوان دلسوزترین افراد در حق خانواده و فرزندان، در خصوص عوارض مصرف دخانیات و سایر عوامل تهدیدکننده سلامت کودکان آموزش‌دیده‌اند. ازجمله اقداماتی که در این خصوص صورت گرفته، نصب تابلو دانشگاه عاری از دخانیات در برخی از ساختمان‌های دانشگاه ازجمله معاونت فرهنگی و چندین مرکز درمانی و خوابگاه‌های دانشجویی است. البته این موارد باید عمومیت پیدا کند و شامل تمامی مراکز شود.
 دکتر رستمیان در ادامه یک خواسته اجتماعی از همه داشتند: نگاه هوشمندانه‌ای در زمینه مالیات بر سیگار داشته باشیم، قوانین مالیاتی داریم ولی اجرای قوانین ما مشکل دارد، باید این مشکلات را حل کنیم. متأسفانه در مصرف دخانیات، از آخر، اول هستیم و مالیات در این زمینه کم است. وقتی مالیات را افزایش دهیم، مصرف خودبه‌خود کاهش پیدا می‌کند. باید بتوانیم با درآمدی که کسب می‌کنیم، هزینه‌ها را جایگزین کنیم، مثل ایجاد فضاهای سبز بیشتر جهت انجام فعالیت فیزیکالی و یا تقویت آموزش، اصلاح الگوی و در نهایت خودمراقبتی.
دکتر مجید صفاری نیا، مدیرکل دفتر مشاوره و سلامت وزارت علوم و تحقیقات، ابتدا در زمینه دخانیات اشاره به نقش زنان به‌عنوان بازار خوبی برای تولید و مصرف سیگار داشت. وی گفت: در دنیا از دهه 90، مصرف دخانیات در آقایان به اشباع رسیده است، به همین علت تبلیغات در این زمینه به سمت زنان رفته است. 267 میلیارد نخ سیگار در حال مصرف در دنیا است. این آمار در ایران بالای هزار نخ است و هر روز هم در حال افزایش است. در کنار سیگار مصرف قلیان هم داریم که حاوی 4 هزار ماده سمی است، متأسفانه جوانان مایل به مصرف قلیان هستند، کاش بتوانیم به جای قهوه‌خانه‌ها، بنگاه‌های سلامت احداث کنیم. پدیده سیگار و قلیان مولتی فاکتوریال است، مسئله ساده‌ای نیست. نگرش مصرف از کودکی در فرد شکل می‌گیرد، این معضل باید ریشه‌ای حل شود، باید روی راه‌های تغییر نگرش تمرکز داشته باشیم. آگاه‌سازی برای ارتقای سطح سواد سلامت روان افراد انجام دهیم. از پیام‌های زیبای تصویری با مضمون حفظ جان و امید زندگی بهره‌مند شویم.
دکتر منصور رنجبر، مدیر بخش بیماری‌های غیرواگیر دار و بهداشت روان سازمان بهداشت جهانی در ایران با بیان اینکه مدیریت کردن یک بیماری خیلی متفاوت از مدیریت کردن یک معضل اجتماعی است، گفت: در این مسئله ما نیاز به متخصصین حوزه اجتماعی داریم که بتوانند راه‌کارهای مناسب‌تری به ما ارائه دهند.
وی ادامه داد: اکثر افراد سیگاری استعمال تنباکو و دخانیات را از سنین پایین شروع می‌کنند. غالب این افراد تا پایان عمر به مصرف دخانیات ادامه می‌دهند و در آینده‌ای نه‌چندان دور همان جمعیت افراد بالغ سیگاری را تشکیل می‌دهند. دکتر رنجبر گفت: ارکان دانشگاه بدون دخانیات شامل 9 رکن است. رکن اول: حمایت مدیریتی از خط‌مشی‌های تعیین‌شده و برنامه عملیاتی ابتکار دانشگاه بدون دخانیات، رکن دوم: ممنوعیت مصرف محصولات دخانی در دانشگاه، رکن سوم: ایجاد محیط حمایتی، رکن چهارم: پایه‌گذاری و ارائه خدمات رایگان ترک، رکن پنجم: آموزش هیئت‌علمی، کارکنان و دانشجویان، رکن ششم: ممنوعیت فروش محصولات دخانی در محوطه دانشگاه، رکن هفتم: ممنوعیت ترویج و تبلیغات مستقیم و غیرمستقیم محصولات، رکن هشتم: امتناع از دریافت هرگونه حمایت از طرف صنایع دخانیات، رکن نهم: مسئولیت اجتماعی دانشگاه در قبال مدیریت محصولات دخانی.
مهندس بهزاد ولی زاده، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات، در انتها به راه‌کارهای شش‌گانه سازمان جهانی بهداشت، اشاره کرد و گفت: این راهکارها شامل: افزایش مالیات بر دخانیات، اجرای کامل ممنوعیت تبلیغات، هشدار در خصوص خطرات مصرف دخانیات، کمک به ترک استعمال دخانیات، محافظت از افراد در برابر دود دخانیات و پایش وضعیت شیوع مصرف دخانیات و سیاست‌های پیشگیرانه برای کاهش مصرف دخانیات هستند.